XOGOS TRADICIONAIS PARA O NADAL

Quen dixo que xogar á ra era aburrido? E as carreiras de saco? E máis cando hai que compartir o saco. Acaso algunha vez serrastes un tronco á man? 
Este Nadal puidemos xogar a isto e a moito máis na xornada de xogos tradicionais que se promoveu desde o Proxecto Deportivo de Centro. 

 

 

 

A que foi unha mañá divertida? Pois bulide, preguntádelles aos vosos pais e avós a que xogaban de pequenos e gozade dunha xeira difernte. 

EN NADAL QUE COMEMOS?

 Aínda non tedes o menú das festas preparado? Pois vede que adianto levan as rapazas e rapaces de 1º coa súa profe Beatriz. Xa seleccionaron os alimentos que cómpre ter na neveira para estas datas. Hai que ser previsor e mercar con tino, tendo coidado cos excesos, que xa sabedes que non son bos. De todos xeitos, fixeron unha escolla ben equilibrada, mesturando producto fresco con algunha que outra lambonada. Algún capricho nos poderemos dar despois do esforzo do trimestre, non si?

Tuneando o MONÓLOGO DE UN MALTRATADOR

MONÓLOGO DE UN MALTRATADOR

De nuestro amor ni un desacato acato,

que sea tu llanto del decoro coro 
y mis caricias de tu aforo foro. 
Sólo soy yo quien tu recato cato.
tus labios a los míos, lloro oro,
juro otra vez que yo te adoro, doro
tu piel con celos, te maltrato, trato
confía en mí y en mis promesas, esas
con que te até con desabrida brida.
que no harás nunca de tu huida ida,
que son tus dudas por impresas presas.
Y mientras grito y te desato, ato
de convencerte, amor: olvida, vida,
Júrame aquí que estas pavesas besas,

Raúl Vacas

O alumnado de IGUALDADE DE XÉNERO quixo que o monólogo do maltratador de Raúl Vacas tomasen outro rumbo e aquí tedes o resultado. 

A TOMAR FROITA!

Os rapaces e rapazas do Catabois xa andan a facer os preparativos para a primeira semana de reparto de froita. Aquí os vedes moi afanados na elaboración dun cartel coa axuda da súa profesora Margarita. A semana que vén todos a comer froita. Ai, que rica e que saudable!!

E DESPOIS DE FEITA A TORTILLA...

Cando na casa se fai unha tortilla non queda miga no prato, pero é que esta rapazada non deixa nin as caixas dos ovos. Mirade en que acabaron aqueles ovos teatreiros que se estaban a cociñar:

14 de outubro: Día mundial do ovo

Loita contra a SIDA

Segundo a OMS, cada ano rexístranse, en todo o mundo, máis de 448 millóns de casos novos curables de ITS (bacterianas e protozoarias) entre homes e mulleres de idades comprendidas entre os 15 e os 49 anos. Tamén se producen todos os anos millóns de ITS atribuíbles principalmente ao VIH, herpesvirus humanos, ao virus do papiloma humano (VPH) e ao virus da hepatite B (VHB). Con carácter xeral, as ITS, sobre todo o VIH, afectan máis a poboacións con baixos recursos, e as infeccións bacterianas afectan especialmente a poboación nova e mulleres. Se ben, como dicimos, a maioría das ITS e as súas consecuencias afectan máis ás persoas de países en vías de desenvolvemento, as rexións desenvolvidas non se libran desta epidemia mundial. Nestas últimas, a incidencia da gonococia e a sífilis diminuíu na década dos 80 grazas á mellora dos servizos sanitarios e aos cambios dos comportamentos debidos á aparición do VIH/sida. Nos últimos anos estase apreciando un incremento das ITS asociado a un aumento das prácticas de risco. Nos países desenvolvidos, as tendencias socioculturais e os movementos migratorios fan prever un aumento da morbilidade. Ademais, a aparición de resistencias fronte aos medicamentos de uso habitual. 

Na nosa comunidade, a vía de transmisión sexual é a máis importante en enfermidades como a infección polo VIH/sida, infeccións polo VPH, o herpes xenital simple e a hepatite B. Algunhas destas infeccións teñen ademais especial importancia porque poden pasar da nai ao fillo durante o embarazo, parto ou lactación. 

En Galicia, igual que sucede no resto de España ou de Europa Occidental, a infección polo VIH/sida e outras ITS afectan maioritariamente a homes. Se nos referimos á transmisión heterosexual, no período 2004-2013, a infección polo VIH en Galicia afecta case por igual homes e mulleres cunha razón home/muller de 1,4. Neste mesmo período, esta vía de transmisión supuxo o 76 % dos casos de VIH declarados en mulleres residentes en Galicia, o que nos orienta sobre onde centrar os esforzos na prevención (2). 

O éxito da terapia antirretroviral (TAR) aumenta a supervivencia das persoas afectadas, e polo tanto cada ano, aumenta o número de persoas vivindo co VIH/sida. Segundo ONUSIDA, o número de persoas vivindo co VIH/sida en 2013 aumentou un 9% con respecto ao 2005 (32.100.000). A situación da infección polo VIH no mundo é moi heteroxénea e a rexión subsahariana segue a ser a máis afectada. Ademais, o 71,4% das novas infeccións de todas as idades prodúcense na África subsahariana. Estímase que, en 2013, se reduciu o número de novas infeccións máis do 27% con respecto ao ano 2005 (2.900.000). Aínda que, globalmente, o número de novas infeccións foi diminuíndo, este segue a ser moi elevado.

Segundo os datos do European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC), a infección polo VIH segue a ser un dos principais problemas de saúde pública nos países da Unión Europea/Área Económica Europea (UE/EEA). A incidencia anual provisional comunicada no ano 2012 foi de 0,58/106 hab. cun total de 29.381 casos, e estímase que acadará arredor de 0,62 casos/106 hab. despois de corrixir o atraso na comunicación. Estes datos parecen confirmar unha estabilización na incidencia.  A pesar deste acusado descenso, España segue a ser un dos países de Europa Occidental con maior incidencia de sida. O patrón de transmisión mudou, e mentres que a porcentaxe de novos casos de sida diminuíu de forma importante nas persoas UDI (24% en 2012), a porcentaxe por vía sexual aumentou (66% en 2012; HSH: 31%, heterosexual: 35%). Non obstante, a verdadeira dimensión da enfermidade está no número de persoas infectadas polo VIH. 

Datos tomados do Plan galego anti VIH/sida e outrasinfeccións de transmisión sexual (ITS)2015-2018

ACCIÓN CONTRA A SIDA

Así de claro o teñen as alumnas e alumnos de Igualdade de Xénero e do Programa Formativo Básico de Comercio. "Loita á SIDA", "Contra a SIDA" son os lemas que escolleron logo dunha sesión de charla onde se informaron do estado da situación actual en Galicia, onde houbo intercambio de ideas e a planificación da acción como símbolo para este 1 de decembro. 






Xa son 18,2 millóns de persoas recibindo terapia, agárdase que en 2020 sexan 30 millóns. 

A estratexia 90-90-90 de ONUSIDA, marca para 2020 conseguir as metas de que o 90% das persoas infectadas co VIH estean diagnosticadas, que o 90% das persoas diagnosticadas do VIH accedan ao tratamento antirretroviral e que o 90% das persoas a tratamento manteñan a súa carga viral indetectable.

Sen dúbida, a mellor barreira contra a enfermidade é a prevención. E así o lema deste ano para esta efeméride foi: 

 “levantemos as mans pola #prevenciónVIH”

ESPAZO LIBRE DE VIOLENCIA MACHISTA

Con letras brancas sobre fondo negro, apareceu o título desta entrada como lema do 25 de novembro en portas e fachadas de comercios, de tendas, de bares, de edificios públicos de Ferrol. Mais tamén nos peitos do noso alumnado de 3º da ESO, que luciu o negro contra a violencia machista nas camisolas cedidas pola área de Igualdade e Muller do Concello de Ferrol.





O pasado venres 25 de novembro, no teatro Jofre reuníronse en pleno máis de trescentas alumnas e alumnos dos institutos de Ferrol para debater sobre o tema. Finalizaría o acto coa plantación simbólica de rosas polas vítimas. 

Boas novas:

Temos concedidos catro dos cinco Plans Proxecta solicitados! Continuamos neste curso 2016-2017 cos programas iniciados o curso pasado: Aliméntate ben!, Proxecto Deportivo de Centro e Quérote+. Ademais

este curso o alumnado de 4º de ESO entrará en contacto co cine europeo a través do Proxecta CinED, grazas a un novo proxecto deseñado por Pilar Alvariño que resultou ser un dos seis seleccionados para toda Galicia. 

Foi unha mágoa que non nos concederan o quinto Plan: Por 365 días de respecto e igualdade. O proxecto era moi interesante, pero había un número limitado de centros. Non vos preocupedes, traballaremos esta temática desde outras actividades e volveremos intentalo o próximo ano! 

Agora toca comezar a andadura deste curso. Rapaces e rapazas, agardamos polas vosas ideas para darlles forma. Un ano máis queremos facer moitas cousas con vós!!!

OS OVOS MÁIS TEATREIROS

Con motivo do Día Mundial do ovo, o pasado 14 de outubro aproveitamos as clases de Lingua Castelá e Francés para aprender moitas propiedades deste alimento e tamén unha chea de curiosidades. Por exemplo, canto lle debemos á galiña, que ata perdeu capacidade de voo a consecuencia da domesticación ou de quen vén sendo a idea desa caixiña de ovos tan ben artellada.

Caixiña que nós quixemos aproveitar e non só para gardar os ovos, senón tamén para contribuír ao proxecto que este ano ten en marcha a Biblioteca: o teatro. Preguntarédesvos como imos meter no mesmo molde o teatro e os ovos. Pois hai que agardar un pouco: os rapaces e as rapazas aínda están artellando a idea coa axuda dos profes Pablo e Teresa. Vaian como adianto estas imaxes:

ANÉCDOTA: Houbo quen quixo que súa nai lle mercara seis ducias de ovos para ter material suficiente!!!!

REMATAR O CURSO NA MELLOR ONDA

Temos a sorte de contar cunha contorna espectacular para a práctica de todo tipo de deportes, así que sería imperdoable que non tiraramos partido dela. Por poñer un exemplo hai un evento na comarca que vén de ser declarado Festa de Interese Turístico de Galicia. É o Pantin Classic.
Nós, ciumentos dos surfistas australianos, quixemos tamén subirnos a unha táboa e facer, cando menos, o noso bautismo de surf, así que marchamos a Pantín toda unha mañá aproveitando para facer algo diferente e divertido no último día do curso.
Aquí vedes os intrépidos surfeiros:

 

Logo, aínda non rematadas as forzas, iniciamos un roteiro de sendeirismo dende a praia de Pantín á de Baleo, onde montamos o noso picnic, xogamos a un tres en raia moi dinámico e iniciamos o bronceado do verán. Sempre con protección, non vos esquezades!

Fermosísima paisaxe a que nos acompañou durante todo o día, xa que despois do descanso aínda continuamos ruta a pé ata Vilarrube coa mente posta nun fresco xelado que non daba chegado. Menos mal que, por fin, apareceu e completamos unha xornada que trascorreu de principio a fin... na mellor onda!!!

Unha fin de Proxecto Deportivo de Centro fantástica. Anima a seguirmos facendo cousas, a seguir co lema:

MÓVETE POLO CATABOIS. BULE!!

POEMAS CON SABOR A MACEDONIA

Nas clases de Lingua castelá e de Lingua galega quixemos facer unha macedonia de versos e Pilar e Teresa pedíronlle ao seu alumnado que buscasen produtos frescos e de temporada. 
Bo proveito: 

A laranxa foi á fonte

E o limón foi atrás dela (bis)

A laranxa trouxo a ola

E o limón trouxo a panela (bis)

E a ruliña que non merendou

Caeu no lanço e ela alá ficou.

Dame un abrazo –cousa que non faço–

Dame un beixiño –cousa que non dou–

A laranxa foi á fonte

E o limón foi atrás dela (bis)

A laranxa bebeu auga

E o limón ficou sen ela. (bis)

E a ruliña que non merendou

Caeu no lanço e ela alá ficou.

Dame un abrazo –cousa que non faço–

Dame un beixiño –cousa que non dou–

...

Es la granada olorosa
un cielo cristalizado.
(Cada grano es una estrella,
cada velo es un ocaso.)
Cielo seco y comprimido
por la garra de los años.

La granada es como un seno
viejo y apergaminado,
cuyo pezón se hizo estrella
para iluminar el campo.

Es colmena diminuta
con panal ensangrentado,
pues con bocas de mujeres
sus abejas la formaron.
Por eso al estallar, ríe
con púrpuras de mil labios...

La granada es corazón
que late sobre el sembrado,
un corazón desdeñoso
donde no pican los pájaros,
un corazón que por fuera
es duro como el humano,
pero da al que lo traspasa
olor y sangre de mayo.
La granada es el tesoro
del viejo gnomo del prado,
el que habló con niña Rosa
en el bosque solitario.
Aquel de la blanca barba
y del traje colorado.
Es el tesoro que aun guardan
las verdes hojas del árbol.
Arca de piedras preciosas
en entraña de oro vago.

La espiga es el pan. Es Cristo
en vida y muerte cuajado.

El olivo es la firmeza
de la fuerza y el trabajo.

La manzana es lo carnal,
fruta esfinge del pecado,
gota de siglos que guarda
de Satanás el contacto.

La naranja es la tristeza
del azahar profanado,
pues se torna fuego y oro
lo que antes fue puro y blanco.

Las vides son la lujuria
que se cuaja en el verano,
de las que la iglesia saca,
con bendición, licor santo.

Las castañas son la paz
del hogar. Cosas de antaño.
Crepitar de leños viejos,
peregrinos descarriados.

La bellota es la serena
poesía de lo rancio,
y el membrillo de oro débil
la limpieza de lo sano.

Mas la granada es la sangre,
sangre del cielo sagrado,
sangre de la tierra herida
por la aguja del regato.
Sangre del viento que viene
del rudo monte arañado.
Sangre de la mar tranquila,
sangre del dormido lago.
La granada es la prehistoria
de la sangre que llevamos,
la idea de sangre, encerrada
en glóbulo duro y agrio,
que tiene una vaga forma
de corazón y de cráneo.

¡Oh granada abierta!, que eres
una llama sobre el árbol,
hermana en carne de Venus,
risa del huerto oreado.
Te cercan las mariposas
creyéndote sol parado,
y por miedo de quemarse
huyen de ti los gusanos.

Porque eres luz de la vida,
hembra de las frutas. Claro
lucero de la floresta
del arroyo enamorado.

¡Quién fuera como tú, fruta,
todo pasión sobre el campo!

as froitas e as feridas

deixacheme na casa
mazans ameixas e limons
pementos e tomates da vosa horta
e hoxe fun comer primeiro
a mazan mais amarga que dóce
que tiña como varias fendas

e foi como se eu entrase
nas tuas feridas

lariño

A MACIÑEIRA

Este era o noso conto, escrito antes de tempo
como todo o que ocorre no poema.

(Escrito antes de tempo, coma nós).

Dicirche esa palabra, “maciñeira”,
xusto antes de durmir,
cada un de nós debaixo dun dosel
de veludo vermello
(nós que xa non podemos
ser raíñas).

Dicila, “maciñeira”, contra aquela promesa.

Nunca máis falarás daquel lugar,
nin do home que te fixo
nin dos sabios:

se é vergonzoso que o home non poida axudarse co seu corpo, sería absurdo que non puidese axudarse coas súas palabras, posto que elas son máis propias do home que o seu corpo.

O problema, no texto, é esa palabra: home.
O problema na cama, debaixo do dosel
cando veñen os reis de noite e nos visitan.

Eu digo “maciñeira”, mentres tanto,
con tódolos seus sons.

Non esa carne impar da cereixa que falta,
da que tanto cantei sen resultado.
¿Pensaches algún día no moito que lles queremos ás cousas
que quedan desparelladas para sempre?:
un pendente, unha luva, o calcetín dun neno.

A cereixa que perdo existe para a nada,
existe só para que saiba que unha vez houbo dúas.

Eu só gardo o inservible.

E tampouco a laranxa, que cando é flor anuncia
algo moi diferente do que ofrece,
algo moito máis branco.

Ó día seguinte sentei naquel café,
e polo xeito de quedar a taza tan baleira,
coa culler non caída de canto, tampouco abandonada,
senón imposible de percibir en tódolos seus límites
souben que a anterior ocupante
tiña os labios pintados de vermello.

Foi alí onde comecei a escribir este poema.
Foi para ela, que puido lelo antes nos meus ollos,
cando nos cruzamos na porta do café. Foi para ela,
porque me viu pasar e eu nin sequera sei
cómo eran os seus ollos.

Foi para ti que escoitas o que non sei dicir.

Ese era o meu segredo,
metín toda a cabeza no toro daquela árbore
e dixen: “maciñeira”.
No momento en que o digo, a árbore que plantaron para ti
dálle ó chan o seu froito máis vermello.

Na súa orella esquerda o rei sentiu un eco
e unha lágrima deu con toda a auga do río.

O teu pai trae sementes
e vaillas prometendo á terra do xardín.

Cada irmá escolle unha árbore,
pero eu errei a fábula
porque as túas mazás non son vermellas.
Descubrino cando me contaches
que alguén levara un cesto cheo
e mentres te escoitaba, o cuarto todo
foise enchendo a modiño dese olor.
Entón vin que eran das amarelas,
das que amargan un pouco
e deixan entre os dedos o seu brillo.

Nese momento souben
que podía confiar na túa maciñeira.

Poño as mans na cortiza, con coidado,
van quedando grabadas as cousas que me di.
Tardarei vinte séculos en entendelas todas
(séculos que non teño, pero o tempo
comeza a romper dentro dos meus ollos).
As froitas fanme ver
que a pel que separaba en dúas as cereixas
é a mesma que nos une polas mans.

As virxes non bailaban arredor daquela árbore para protexela,
senón para protexerse. Tamén a laranxeira,
despois de ti ler isto,
verá morrer na herba a súa flor máis alta:
ela que era perfecta unida ás ponlas.
Non para demostrar que hai un fío invisible
entre a morte e a beleza, senón para que saibamos
que a desintegración dos corpos
non é un accidente,
senón unha suma que a flor máis branca,
agora desfeita en nós,
fixera de memoria desde o aire.

Eu cría que lle estaba contando á maciñeira o meu segredo,
e era ela a que ía escribindo as súas cousas, unha a unha,
nos aneis sucesivos.
Os leñadores buscan ese texto
pero así, pola forza, non hai quen o descubra:
porque está dentro delas,
porque abertas só poden
revelar a súa idade, non o seu infinito.

E así vemos, fendidas nós e as árbores,
que a vida esconde o seu misterio en círculos concéntricos,
para que siga medrando. E cando cremos entender
ela dános un número, unha nota, unha imaxe.
Porque a súa piedade non consiste en facernos crer que podemos comprendela
senón en axudarnos a non comprendela nunca por completo.

No canto de dicirche o nome do meu rei,
digo o nome do vento, ti xa sabes.
O sabio enmenda o texto.
Os homes tamén dormen debaixo do dosel.

María do Cebreiro

Poemas:

A BELEZA da froita entre a neve, do lentor da terra, dos poulos

e as cortiñas, dos ourizos ferintes,

da dozura do sésamo

entre os gatos silvestres, do incenso e mais a mirra,

do reiseñor de seixo (laranxas

na nevisca).

A beleza do xardín engalanado

na urxencia, na estación do inverno, na Pascua

luminosa (ilusión a contratempo), nos labirintos

extraviados, na bagulla encallada,

no gran repousando

sobre o chafarís de xeo.

A beleza da memoria, do pitorrei enfeitado

(bestiario secreto), das húmidas

palmas, dos carambos

lixeiros,

das moreas de herbas.

A beleza das saias

daquela árbore acesa

na friaxe da tarde, nas luvas tan cálidas

(teixos desnortados!), nos pardais da tardiña

e nas cores intensas (aroma a terra e bafo)

de principios de inverno.

A beleza da améndoa, da xeada na froita,

do tremor sinistro, dos esquíos sinuosos,

da neve

e mais a rosa (vapor de auga,

fervedura de pranto).

A beleza do veludo,

da plenitude tan maina, do ruxerruxe do tempo,

da alimaria vencida

na fondura afastada

daquel xardín doutrora.

A beleza do inverno

(premonición de crime).

Do libro Neve.

O ALUMNADO DE 3º A AVALÍA

“Aliméntate ben” es un proyecto que se lleva a cabo en nuestro instituto y también en muchos otros centros educativos. Consiste en fomentar el consumo de fruta entre el alumnado, sirviendo cada día diferentes piezas de fruta en los segundos recreos, durante cinco semanas repartidas a lo largo de todo el curso.

Se puede ver que muchos de los alumnos están muy implicados en el proyecto, pues comen fruta sin parar.

El proyecto fue escogido con un fin: hacer que los alumnos vean la fruta como algo rico y saludable, y acostumbrarlos a consumirla, ya que aporta energía, vitaminas y fibras.

El proyecto es llevado a cabo por los docentes, que reparten fruta y están dispuestos a perder tiempo en colaborar con una causa muy importante.

A parte de repartir fruta el alumnado de cada curso estuvo realizando trabajos con respecto al tema principal: la alimentación saludable.

Los/as alumnos/as de primero crearon tarjetas con dibujos de diferentes frutas, las cuales fueron colocadas en la escalera donde se repartía la fruta.

En tercero inventaron un eslogan (publicitario) para llamar la atención de los compañeros. También pintaron unas letras que formaban parte del eslogan y las pegaron en las escaleras.

Las clases de cuarto hicieron unas fichas que contenían información sobre las diferentes frutas elegidas.

Aparte de “Aliméntate ben” en el centro se realizan otros proyectos, como “Quérote máis” y uno dedicado al deporte: “Móvete polo Catabois. Bule!”

“Quérote máis” engloba las actividades relacionadas con la afectividad y la sexualidad. Para la sensibilización contra la violencia de género, dibujamos unos carteles con los lazos; el día internacional de la lucha contra el SIDA, debíamos llevar a clase una prenda roja para formar un gran lazo rojo en el patio.

El proyecto deportivo de centro “Móvete polo Catabois. Bule!” está muy relacionado con el Aliméntate ben, pues en los dos su fin es la salud. Mantener un cuerpo saludable realizando ejercicio, nos mantiene en forma y tu cuerpo funciona  mejor.

Toda una semana en los recreos se realizaban diferentes actividades deportivas, pues así la gente se animaba a estar en movimiento. Por ejemplo se hicieron torneos de fútbol en los que el equipo ganador llevaba una copa, con la que se premiaba el esfuerzo y la participación. También se hicieron jornadas de Juegos Populares, gracias a la colaboración del profesor de Educación Física, Alberto Casal.          

Para ver cómo estaba funcionando el proyecto de la fruta, entrevistamos a muchos/as alumnos/as y profesores/as de nuestro instituto. Los/las alumnos/as dijeron que la fruta repartida “estaba riquísima”, y también, que les había parecido muy buena idea realizar la actividad en el centro, porque todos habían colaborado de una u otra forma en el proyecto: unos dibujando emotifrutas, otros elaborando lemas y alguno como Alberto “comiendo toda la fruta posible”. A nuestro juicio, el proyecto salió tan bien que esperamos que sigan repartiendo, que el próximo año se repartan más semanas al año y que se añada fruta más variada.

Nos quedamos para terminar con las palabras de Iolanda Sánchez, por ser la más entusiasta:

“Desde dirección pensouse que sería unha actividade saudable e diferente, propúxoselle ao claustro. De aí saíu a coordinadora (Margarita) e un grupo de colaboradores que despois se incrementou. Desde o principio pareceume unha boa actividade para o noso alumnado a do reparto de froita. Pensamos que tiña que ser dunha tenda de froita da zona, preguntámoslle a asociación de comerciantes e hostaleiros de catabois (ECHO), e déronnos o nome da froitaría Amorodos. As miñas froitas favoritas son a mazá e a sandía, ambas estiveron no proxecto, porque se traballa con froita fresca de tempada. Engadiría non unha se non todas as froitas posibles e sobre todo aquelas que o alumnado non adoita consumir.

Na miña casa e xa na dos meus pais sempre consumimos tres froitas ao día como mínimo, a parte do zume de laranxa, que aínda que non é o habitual sempre o tomo pola tarde”

Penso que desde o instituto actividades tan prácticas e reais como esta son as que achegan a froita ao noso alumnado. Había alumnos que nos dicían: “Profe, nunca probara o caqui, e gustoume”.

Y queremos acabar con la misma pregunta que acabó Iolanda:

                              E a ti, gústache a froita?

Trabajo realizado por el alumnado de 3º A